Czy adaptogeny pomagają kontrolować masę ciała?

Utrzymanie prawidłowej masy ciała to proces zależny od wielu czynników – od diety i aktywności fizycznej, po równowagę hormonalną i zdolność organizmu do radzenia sobie ze stresem. W poszukiwaniu naturalnych sposobów wsparcia coraz częściej sięgamy po adaptogeny, czyli rośliny lub grzyby, które pomagają organizmowi odzyskać wewnętrzną stabilność. Czy mogą stać się realnym sojusznikiem w kontroli masy ciała? W artykule przeanalizujemy ich mechanizmy działania i potencjalny wpływ na metabolizm oraz apetyt.

Co utrudnia utrzymanie prawidłowej masy ciała?

Osoby, które próbowały różnych diet, dobrze wiedzą, że kontrola masy ciała rzadko przebiega w sposób prosty i liniowy – przypomina raczej sinusoidę niż ciągły spadek kilogramów. Nie każdy dzień sprzyja idealnie zbilansowanej diecie. Czasem stres czy zmęczenie biorą górę i po prostu sięgamy po czekoladę, czy inną przekąskę, aby odreagować. Są dni, kiedy myślenie o diecie schodzi na dalszy plan. Tak naprawdę proces odchudzania jest pełen małych wzlotów i potknięć. Najważniejsze jest to, by każdy, nawet najmniejszy krok w stronę zdrowych nawyków traktować jako sukces i motywację do dalszego działania.

Duży znaczenie dla utrzymania masy ciała ma także to, co dzieje się wewnątrz organizmu. Często nie jesteśmy nawet świadomi pewnych czynników, które mają na to wpływ, a są to np.:

• Hormony głodu i sytości – nieprawidłowy poziom leptyny i greliny może utrudniać kontrolę apetytu.


• Kortyzol i reakcja na stres – przewlekły stres sprzyja odkładaniu tłuszczu, szczególnie w okolicach brzucha.


• Jakość snu – niedobór snu zaburza równowagę hormonalną i zwiększa łaknienie.


• Stan mikrobioty jelitowej – jej zaburzenia mogą wpływać na trawienie, wchłanianie składników odżywczych i apetyt.


• Wahania hormonalne – zaburzenia poziomów estrogenów, progesteronu czy testosteronu mogą wpływać na magazynowanie tłuszczu i apetyt.

Wszystkie te czynniki pokazują, że utrzymanie prawidłowej masy ciała to nie tylko kwestia woli czy diety, ale także złożony proces, w którym istotną rolę odgrywają wewnętrzne regulacje organizmu. Świadomość tych zależności pozwala podejść do odchudzania w sposób bardziej zrównoważony i skuteczny.

Jak adaptogeny mogą wspierać kontrolę masy ciała?

Głównym zadaniem adaptogenów jest wsparcie w utrzymaniu wewnętrznej równowagi, a co za tym idzie, mogą one sprzyjać regulacji poziomu neurotransmiterów, hormonów, a także poziomu glukozy i lipidów we krwi. W praktyce oznacza to lepszą kontrolę apetytu, łatwiejsze zarządzanie stresem i stabilniejszy poziom energii – a to często decyduje o tym, czy jesteśmy w stanie trzymać się zdrowych nawyków, czy sięgamy po przekąski w momentach napięcia lub zmęczenia.

Sprawdź, jak smakuje BIO Kawa z Soplówką (Hericium).

Najnowsze badania, choć wciąż nieliczne i prowadzone głównie na modelach zwierzęcych, zaczynają ukazywać potencjalny wpływ adaptogenów (w szczególności grzybów) na kontrolę masy ciała. Wstępne wyniki sugerują kilka ciekawych zależności:

• W randomizowanym, podwójnie zaślepionym, kontrolowanym placebo badaniu klinicznym z 2022 roku 72 osoby z nadwagą przez 6 tygodni przyjmowały kapsułki z ganoderma lucidum (reishi) lub placebo. Wyniki pokazały statystycznie istotny spadek masy ciała, BMI i obwodu bioder oraz korzystne zmiany w profilu lipidowym. Autorzy podkreślają, że reishi może raczej hamować przyrost masy ciała niż powodować jej redukcję i zalecają dalsze, dłuższe badania [1].


• Kolejne badanie przeprowadzono tym razem na zwierzętach. Oceniano w nim wpływ grzyba shiitake na przyrost masy ciała, odkładanie tłuszczu i profil lipidowy u szczurów karmionych dietą wysokotłuszczową. Dowiedziono tu, że szczury otrzymujące wysoką dawkę Shiitake miały istotnie niższy przyrost masy ciała, mniejszą ilość tkanki tłuszczowej (trzewnej i podskórnej) oraz niższe poziomy trójglicerydów, mimo braku różnic w ilości spożywanego pokarmu [2].


• W badaniu z 2022 roku sprawdzano, jak polisacharydy z grzyba tremella wpływają na myszy karmione dietą wysokotłuszczową. Okazało się, że grzyb ten spowalniał przybieranie na masie ciała, ograniczał odkładanie tłuszczu, poprawiał poziom cukru we krwi i obniżał „zły" cholesterol LDL oraz trójglicerydy, a jednocześnie podnosił „dobry" cholesterol HDL. Naukowcy zauważyli, że to efekt wpływu tremelli na poprawę stanu jelit – związki w nim obecne zwiększyły różnorodność dobrych bakterii i produkcję krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych, które wspierają zdrowie jelit i kontrolę apetytu. Dzięki temu myszy miały mniejsze stany zapalne i lepiej regulowały głód. Naukowcy uważają, że tremella może pomagać w walce z otyłością, ale potrzebne są jeszcze badania na ludziach, aby to potwierdzić [3].

Czy warto stosować adaptogeny przy odchudzaniu?

Tak, adaptogeny mogą stanowić cenne wsparcie w procesie odchudzania. Jednak warto przy tym pamiętać o kilku ważnych kwestiach:

• Adaptogeny można stosować, o ile nie ma do tego przeciwwskazań. Jeśli jednocześnie przyjmujesz leki, skonsultuj się z lekarzem, aby upewnić się, że nie dojdzie do niepożądanych interakcji.


• Adaptogeny nie zastąpią diety i aktywności fizycznej. To właśnie te elementy są niezbędne w procesie odchudzania. Wszelkie dodatkowe suplementy mogą stanowić jedynie wsparcie redukcji masy ciała.


• Efekty ich działania są subtelne i mogą różnić się w zależności od osoby – nie należy oczekiwać szybkiej ani spektakularnej utraty kilogramów tylko dzięki ich stosowaniu.

Adaptogeny można wprowadzać do codziennej rutyny na różne sposoby, np. w formie płynnych ekstraktów, które możesz dodać do wody, herbaty, kawy czy smoothie. Zobacz np. BIO ekstrakt 12:1 z REISHI w płynie Ra Hygge. Drugi polecany sposób to kawa z dodatkiem ekstraktów. Oba warianty są proste i wygodne oraz nie wymagają dodatkowego wysiłku, co ułatwia regularne stosowanie adaptogenów w ciągu dnia.

Bibliografia:

1. Babamiri S. i in., The Efficacy of Ganoderma lucidum in Overweight Individuals: A Randomized Placebo-controlled trial, Mediterranean Journal of Nutrition and Metabolism 15(7):1-9, 2022.

2. Handayani D. i in., Dietary Shiitake Mushroom (Lentinus edodes) Prevents Fat Deposition and Lowers Triglyceride in Rats Fed a High-Fat Diet, Journal of Obesity Volume 2011, Article ID 258051, 8 pages.

3. He G. i in., Tremella fuciformis polysaccharide reduces obesity in high-fat diet-fed mice by modulation of gut microbiota, Front. Microbiol. 13:1073350, 2022.