Różnice między kawami z różnych regionów świata – przewodnik kawosza

Chcesz bardziej zgłębić się w tajniki kawowego świata? Zastanawiasz się, skąd pochodzą najlepsze ziarna i jakie czynniki decydują o ich niepowtarzalnym smaku oraz aromacie? Świetnie trafiłeś! Jeśli choć raz próbowałeś znaleźć kawę idealnie dopasowaną do Twoich upodobań, z pewnością natknąłeś się na ziarna pochodzące z odległych zakątków świata – takich jak Peru, Brazylia czy Etiopia. Każdy z tych regionów kryje w sobie unikalną historię, klimat i tradycję upraw, które mają ogromny wpływ na końcowy profil smakowy kawy. Zanurzmy się wspólnie w tę aromatyczną podróż i odkryjmy, czym różnią się od siebie najpopularniejsze gatunki kaw.

Gdzie na świecie uprawia się kawę?

Zastanawiasz się, gdzie rosną drzewa kawowe? Najlepszym miejscem do ich wzrostu jest tzw. pas kawowy – wąski obszar wzdłuż równika, rozciągający się między Zwrotnikiem Raka a Zwrotnikiem Koziorożca. To właśnie tam, w ponad 40 krajach, panują idealne warunki do uprawy kawy: żyzne gleby, łagodny klimat, regularne opady i delikatne słońce. Drzewa kawowe są wyjątkowo wybredne i poza tym specyficznym klimatycznym pasmem raczej nie mają szans, by dobrze się rozwijać.

Na rynku często możesz spotkać mieszanki ziaren z różnych zakątków świata. Jednakże coraz większą popularnością cieszą się kawy jednorodne (single origin), pochodzące z jednej plantacji, regionu lub kraju. Tak jak w przypadku kawy Ra Hygge, którą pozyskujemy z górskich plantacji Peru. Wypróbuj np. BIO Kawę z Soplówką (Hericium) - w ziarnach.

Kawy single origin pozwalają najlepiej wyczuć unikalny smak i aromat miejsca, z którego pochodzą.

W jakich krajach uprawia się kawę? Różnice i sposoby uprawy

Drzewa kawowe rosną tylko w określonych rejonach świata, gdzie klimat i wysokość tworzą idealne warunki do ich uprawy. W zależności od kraju różnią się nie tylko metody uprawy, ale też smak i aromat kawy – od łagodnych i słodkich po intensywne, kwasowe czy ziemiste. Każdy region wnosi coś unikalnego do profilu naparu. Poniżej przedstawiamy kraje, które mają największy wpływ na kawową mapę świata.

Brazylia

To niekwestionowany lider w światowej produkcji kawy – aż ⅓ wszystkich ziaren trafiających na rynek pochodzi właśnie stamtąd. Kawa uprawiana jest głównie w takich stanach jak São Paulo, Minas Gerais i Paraná, gdzie rozległe, często płaskie tereny umożliwiają zmechanizowany zbiór plonów. Choć klimat w tych rejonach przez wiele lat sprzyjał idealnemu rozwojowi zarówno arabiki, jak i robusty, ostatnio coraz częściej pojawiają się wyzwania związane ze zmianami pogodowymi. Brazylijska kawa ceniona jest za swoją łagodność, niską kwasowość i wyważony, słodkawy smak.

Etiopia

To kraj uważany za kolebkę kawy, gdzie – zgodnie z legendą – wszystko zaczęło się od pasterza Kaldi, który odkrył pobudzające właściwości jej ziaren. Do dziś w etiopskich lasach rosną dzikie odmiany kawy, a wiele z nich to tzw. odmiany dziedziczne – unikalne, lokalne szczepy, które często nie występują nigdzie indziej na świecie.

Kawa uprawiana jest tam w regionach takich jak Sidamo, Harrar, Yirgacheffe czy Kaffa, często na dużych wysokościach i w półcieniu, co pozwala owocom dojrzewać powoli i nabierać niezwykle złożonego smaku. Charakterystyczne są tu nuty kwiatowe, korzenne i owocowe, a naturalna metoda obróbki nadaje ziarnom wyjątkową intensywność i głębię. Kawy z Etiopii wyróżniają się żywą kwasowością, bogactwem aromatu i niepowtarzalnym charakterem, który trudno pomylić z jakimkolwiek innym regionem świata.

Kolumbia

Kawa uprawiana jest w górzystych, często trudno dostępnych rejonach takich jak Quindío, Huila czy Nariño, gdzie panują niemal idealne warunki dla jej wzrostu – żyzna gleba, wysokość i odpowiedni mikroklimat. Dzięki temu kolumbijska kawa odznacza się zrównoważoną kwasowością i subtelną słodyczą. Co ciekawe, Kolumbia należy do nielicznych krajów, w których kawę zbiera się dwa razy w roku – drzewa owocują tam niemal nieprzerwanie.

Meksyk

To jeden z czołowych producentów kawy na świecie, gdzie większość upraw prowadzona jest na niewielkich, rodzinnych plantacjach, szczególnie w południowych stanach takich jak Veracruz, Oaxaca i Chiapas. Kawa rośnie tam na dużych wysokościach, w chłodniejszym klimacie i w cieniu, co sprzyja wolniejszemu dojrzewaniu ziaren i nadaniu im bardziej złożonego profilu smakowego. Przeważająca część meksykańskiej produkcji to kawa arabika.

Peru

Ziarna uprawiane są w różnych częściach kraju – od wysokogórskich terenów po wilgotne doliny – co pozwala uzyskać szeroką gamę profili smakowych. Szczególnie wyróżniają się tu regiony leżące w pobliżu Andów, gdzie zmienne warunki klimatyczne i duże różnice wysokości tworzą idealne środowisko dla produkcji zrównoważonych arabik. Kawy z Peru charakteryzują się łagodną kwasowością, nutami orzechów oraz owocową soczystością. Co ciekawe, Peru od lat utrzymuje pozycję jednego z czołowych producentów kawy organicznej.

Wietnam

Kawa uprawiana jest głównie na południu kraju, na niewielkich plantacjach położonych w regionie Central Highlands, na wysokości około 600 metrów nad poziomem morza. Tamtejsze warunki sprzyjają uprawie robusty – odmiany o niskiej kwasowości, mocnym smaku i delikatnej goryczce, idealnej do mieszanek i kaw rozpuszczalnych. Historia kawy w Wietnamie sięga czasów kolonialnych, kiedy to została sprowadzona przez francuskich misjonarzy. Dziś kawa to jedna z najważniejszych upraw w kraju, zaraz po ryżu.

Jak wybrać kawę idealną dla siebie na podstawie regionu pochodzenia?

Wybór idealnej kawy zaczyna się od zrozumienia, jak bardzo region pochodzenia wpływa na smak, aromat i charakter naparu. Kawy z Ameryki Południowej często mają nuty orzechów i czekolady, afrykańskie z kolei – owocowe i kwiatowe, a azjatyckie cechują się cięższym, ziemistym smakiem. Dla bardziej doświadczonych kawoszy ważne są też takie czynniki jak wysokość upraw, metoda przetwarzania czy odmiana botaniczna. Jeśli dopiero zaczynasz, po prostu próbuj różnych kaw i eksperymentuj z parzeniem, aż znajdziesz tę, która najlepiej odpowiada Twoim upodobaniom.